De daling van het aantal bankautomaten op Belgisch grondgebied is al enige tijd een belangrijke bezorgdheid van de consumentenorganisaties. De toegang tot cash geld is immers een belangrijk element in de inclusie. Als mensen geen toegang hebben tot betaalmiddelen op hun maat, wordt hun maatschappelijk leven het de facto heel moeilijk gemaakt.

De bancaire sector wenst echter het aantal geldautomaten af te bouwen (er zou slechts nog 1/3de van de plaatsen over blijven waar momenteel een bankautomaat staat), omdat we allemaal meer en meer digitaal zouden betalen. Dat klopt slechts ten dele. De digitale kloof speelt hier een grote rol. De nieuwe technologie is niet steeds toegankelijk voor ouderen, personen met een laag inkomen, personen met een handicap, …

De concentratie van de 1/3de overblijvende automaten in de winkelcentra en winkelstraten, maakt dat een grote groep consumenten wellicht grote moeilijkheden zal ondervinden om nog deel te kunnen nemen aan het economische leven.

Een duurzaam bankenbeleid dient rekening te houden met deze personen. Het Europese duurzaamheidsbeleid waar alle lidstaten een uitvoering aan dienen te geven, heeft aandacht voor zowel de ecologische, de economische als de sociale aspecten. Het principe “leave no one behind” is dan ook een sleutelprincipe in de Agenda 2030.

De consumentenorganisaties vragen daarom :
  Dat er geen drastische verlaging van het aantal bankautomaten komt vooraleer er een algemene gedragen oplossing is voor de toegang tot het economische leven ten aanzien van de kwetsbare groepen ;
  Dat er een realistisch spreidingsplan wordt afgesproken (in overleg met lokale besturen consumentenorganisaties en andere stakeholders), waar ook consumenten en burgers uit lokale gemeenschappen, hun toegang tot cash kunnen vrijwaren ;
  Een verhoging van de investeringen in de toegankelijkheid van de automaten, gefinancierd door de kostenbesparing die neutrale geldautomaten zullen betekenen voor de banken ;
  Dat het altijd en overal moet mogelijk zijn om met cash te betalen ;
  Dat de neutrale distributeurs eveneens andere bancaire verrichtingen kunnen toelaten, zoals het afprinten van rekeninguittreksels en uitvoeren van overschrijvingen (al dan niet in de vorm van aparte self-banks).

De consumentenorganisaties roepen dan ook zowel de bankensector als de overheid op om deze verbeterpunten op te nemen in hun toekomstig beleid. We roepen de minister op om expliciet duidelijke engagementen te nemen zodat iedereen, onafhankelijk van zijn sociale context, toegang kan krijgen tot het economische leven en de betaalmiddelen die men wenst te gebruiken.
We herinneren de minister eveneens aan onze oproep om expliciet het engagement uit te spreken om het aantal personen die geen toegang hebben tot internet te halveren tegen het einde van de legislatuur. Deze ambitieuze doelstelling bereiken zou een belangrijk signaal zijn dat we in onze welvarende maatschappij niemand het recht ontnemen om op de digitale kar te springen.

Hier volgt een samenvatting van onze aanbevelingen :

Aanbevelingen voor de Banksector

Ondertekenaars : De Gezinsbond, Test-Aankoop, het ABVV, Het Brussels Steunpunt voor schuldbemiddeling, het ACLVB, het VSZ, Beweging.net (OKRA), en het BAPN.